تاثیر اسید فولیک در جلوگیری از بروز ناهنجاری های تکوینی ناشی از مصرف طولانی مدت استامینوفن در موش آزمایشگاهی

زمینه و هدف : استامینوفن دارویی است که به طور شایع توسط مادران باردار در طی تمام مراحل بارداری به عنوان ضد درد و تب بر مورد استفاده قرار می گیرد. این مطالعه به منظور روشن شدن اثرات تراتوژنیک مصرف طولانی استامینوفن در قبل و حین بارداری و تاثیرات اسید فولیک در پیشگیری از این اختلالات در جنین های موش طراحی گردید. روش بررسی : 210 سر موش باردار از سوش balb/c در شرایط استاندارد آزمایشگاه حیوانات، در قالب 3 گروه تجربی i ، ii و iii (هر گروه 30 سر موش) دسته بندی شدند. حیوانات گروه تجربی i ) شامل 3 زیر گروه 10i ، 20i و 30i به تعداد 10 سر موش در هر زیر گروه) به میزان mg/kg/day40 شربت استامینوفن به صورت گاواژ به ترتیب در زمان های 10 و 20 و 30 روز قبل از حاملگی و 10 روز اول حاملگی دریافت نمودند. گروه های کنترل معمول و کنترل منفی به همان تعداد (10 سر موش) به ترتیب نرمال سالین و ماده بی اثر دارو را مصرف نمودند. حیوانات گروه تجربی ii (10ii، 20ii و 30ii) نیز به میزان mg/kg/day 80 در دو دوز صبح و عصر و در زمان های فوق الذکر از دارو استفاده نمودند. همچنین در گروه تجربی  iii(10iii، 20iii و 30iii) موش هاmg/kg/day80 استامینوفن به همراه اسید فولیک با دوز mg/kg/day 14/0 دریافت کردند. یک سری گروه های کنترل معمول و کنترل منفی نیز برای این دو گروه استفاده شد. موش ها در روز 18 حاملگی با استفاده از بیهوشی سزارین شده و جنین ها توسط استریومیکروسکوپ مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات در جداول توزیع فراوانی درج گردید و توسط آزمون هایanova  و  tukey و با استفاده از نرم افزار spss ارزیابی شد. یافته‎ها : مصرف طولانی مدت استامینوفن برای هر دو دوز mg/kg/day 80 و 40 و در زمان های 20 و 30 روز قبل از حاملگی و 10 روز اول حاملگی می تواند باعث ناهنجاری های در اندام از جمله بدشکلی، کوتاهی و عدم تشکیل دست و غیرقرینگی در اندام ها شود. خونریزی های زیرجلدی و جذب جنینی نیز از دیگر موارد مشاهده شده بود. در گروه 30i  تعداد نوزادان ناهنجار 1/16 و ناهنجاری های اندام 3/11درصد مشاهده شد. در گروه 20ii میزان ناهنجاری های جنینی 5/6 درصد و ناهنجاری های اندام 9/4 درصد مشاهده شد. در گروه 30ii میزان ناهنجاری های جنین 14 و ناهنجاری های اندام 4/12 درصد مشاهده شد. در گروه 20iii  که دارو و اسیدفولیک همزمان مصرف کردند،میزان ناهنجاری ها به 6/1 درصد کاهش پیدا نمود و در گروه 30iii  نیزمیزان ناهنجاری ها به 6/1 درصد تقلیل یافت (05/0p<). نتیجه‎گیری : این مطالعه نشان داد که مصرف زیاد و طولانی مدت قبل و در حین حاملگی استامینوفن در موش ها باعث ناهنجاری های جنینی به ویژه در اندام ها می گرددو مصرف همزمان اسیدفولیک با استامینوفن در کاهش ناهنجاری نقش مؤثری دارد.